انواع مته و کاربرد آنها

دریل ها ابزارهای مفیدی هستند که همه افراد از مردم عادی تا صنعتگران حرفه ای از آن استفاده می کنند. با این حال برای اطمینان از اینکه موادی را که قصد سوراخکاری آن را دارید از بین نبرید ، ضروری است که از سر مته مناسب استفاده کنید. در لیست جامع زیر از متداول ترین مته ها و موارد استفاده از آنها نام برده ایم، تا بتوانیم شما را در یافتن مناسب ترین سر مته برای پروژه‌تان راهنمایی کنیم. کاربرد انواع مته را در این مقاله بررسی خواهیم کرد.

مواد و پوشش سر مته

انواع مختلفی از مته های دریل وجود دارد. برای درک بهتر آنها، ابتدا در مورد نحوه ساخت سر مته های مختلف بحث می کنیم.

مواد

مته ها از مواد مختلفی متناسب با هدفی که برای آنها در نظر گرفته شده ساخته می شوند. استفاده از مواد مناسب کارایی مته را افزایش می دهد. همچنین توجه به این امر باعث می شود از هزینه های اضافی جلوگیری کنید و یک مته مناسب کار خود خریداری کنید.

در حالی که تقریباً تمام سر مته ها به دلیل مهم بودن سختی آنها از فلز ساخته شده اند، تفاوت‌شان در ترکیب فلزات آنهاست.  در زیر برخی از متداول ترین مواد مورد استفاده در ساخت سر مته ها آمده است.

فولاد تندبر
فولاد تند بر یا (به اختصار: HSS) یکی از متداول ترین مصالح مورد استفاده در ساخت مته است. برای سوراخکاری چوب، پلاستیک و فلزات نرم مناسب است. فولاد های تندبر از فولاد کربنی با افزودنی های کروم و وانادیوم ساخته می شوند.

کبالت

به لطف استحکام ساختاری فوق العاده کبالت، مته های کبالت به ویژه در سوراخکاری فولاد ضد زنگ و سایر مواد سخت عالی هستند. آلیاژهای کبالت دارای ویژگی استثنایی مقاومت در برابر حرارت و استحکام بالا هستند. گاهی اوقات، این مته ها متشکل از آلیاژ کبالت و HSS (فولاد تندبر) هستند. چنین آلیاژی به شما این تضمین را می دهد که می تواند تقریباً از هر سطحی عبور کند.

نوک کاربیدی

کاربیدها از سخت ترین مواد روی کره زمین هستند. در واقع، برخی از کاربیدها به عنوان سخت ترین مواد شناخته شده برای بشر با الماس رقابت می کنند.  این ماده وقتی کربن با فلز ترکیب می شود، شکل می گیرد. با این وجود، کاربید بسیار گران است. در نتیجه، ساختن قطعه ای کامل از این ماده امکان پذیر نیست.
به همین دلیل است که تولید کنندگان ترجیح می دهند فقط نوک ابزار را از کاربید تهیه کنند. سر مته های نوک کاربیدی معمولاً برای تراش سنگ، کاشی و سوراخکاری بتن استفاده می شوند.

کاربید جامد

هنگام انجام پروژه هایی با مواد بسیار سخت، ایده خوبی است که قطعات کاربید جامد را مورد استفاده قرار دهیم. برخلاف مته های نوک کاربیدی، مته های کاربید جامد کاملاً از کاربید تشکیل شده اند.

پوشش سر مته

همچنین می توانید مته ها را براساس پوششی که برای آنها به کار رفته است طبقه بندی کنید. که عبارتند از:

• اکسید سیاه: این لایه به مته کمک می کند که مشخصه روانکاری‌اش برای جلوگیری از زنگ زدگی حفظ شود.
• پوشش TiN : این لایه به نیترات تیتانیوم اشاره دارد، که باعث می شود سایش روی مته هایی که فلزات سخت را سوراخکاری می کنند پیشرفت کمتری پیدا کند.
• پوشش TiAIN: پوشش نیترات آلومینیوم تیتانیوم مقاومت در برابر سایش و حرارت را افزایش می دهد.
• SG Coated: چند لایه سیلیکونی که به مته کمک می کند تا به فلزات متراکم راحت تر نفوذ کند.

انواع مته

1. مته مارپیچ (Twist Bits)

این مته ها به عنوان مته های تندبر نیز شناخته می شوند. شبیه دندانه های پیچ اند و از محبوب ترین مته های مورد استفاده عموم هستند. این مته ها معمولاً برای ایجاد سوراخ های کوچک در چوب و دیوارها استفاده می شوند. طراحی منحصر به فردشان به آنها اجازه می دهد تا هنگام کار، گرد و اضافات را از سوراخ خارج کنند.

2. مته نجاری (Brad Point Bits)

اصولا در اکثر موارد، مته های نجاری برای مصارفی هستند که نیاز به ایجاد سوراخ های تر و تمیز و دقیق است. این مته ها با استاپرهای لاستیکی به شما امکان می دهند، عمق خاصی را سوراخ کنید. دقت این سر مته باعث شده که در بین نجاران محبوبیت زیادی داشته باشد.

3. مته دیوار- مصالح ساختمانی (Masonry Bits)

در مصالح ساختمانی، از مته دیوار به هنگام ایجاد سوراخ در آجر، سنگ یا بتن استفاده می کنند. به دلیل ماهیت سخت این مصالح، این مته ها به سرعت دچار خستگی مکانیکی و فرسودگی می شوند. به این معنی که باید آنها را به طور مکرر تعویض کنید. دماي اين نوع مته‌ها به سرعت در حين کار بالا مي‌رود و اين امر باعث مي‌شود تا تنگستن سر مته ذوب شود. بنابراين توصيه مي‌شود از سوراخکاري‌هاي طولاني مدت پرهيز کنيد و با توقفي کوتاه، اجازه دهيد دماي سر مته پايين بيايد.
براي پايين نگه داشتن دماي سر مته، بهتر است به طور مکرر شيارهاي مته را تميز کنيد و از ميزان دور مناسب دريل، براي سوراخکاري استفاده کنيد.

4. مته پرچ

قطعات مته پرچ دارای طراحی خاصی هستند که به آنها اجازه می دهد، پرچ را در ورق های نازک فلزی دریل کنند.

5. مته برگی

مته های برگی دارای نوک بیل شکلی هستند، که به آنها اجازه می دهد تا چوب های با بافت نرم را سوراخ کنند. آنها معمولاً برای ایجاد سوراخ برای عبور کابل ها استفاده می شوند. معمولا شافت انتهايي آن به‌صورت¼ اينچ شش ضلعي هستند و انواع مختلف آنها سوراخ‌هايي بين 6 تا 38 ميليمتر ايجاد مي‌کنند.

6. مته دریل مخصوص نصب (Installer Bits)

متخصصان از مته های نصب کننده، برای ایجاد سوراخ برای نصب سیم کشی سیستم های امنیتی استفاده می کنند. نوک این مته دارای یک سوراخ کوچک است، که در آن سیم مورد نظر خود را برای عبور از قطعه کار وارد می کنند. مته های نصب کننده به طرز باورنکردنی طولانی هستند و طول آنها تا 18 اینچ(حدود 45 سانتی متر) نیز می رسد.

7. مته کاجی یا پله ای (Step Bits)

این نوع از مته ها به دلیل نوک آنها که شبیه یک سری پله های هرمی شکل است، نامگذاری شده اند. متخصصان از آنها برای سوراخکاری روی ورق فلزات استفاده می کنند. طراحی پلکانی آنها به شما امکان می دهد، سوراخ هایی با قطرهای مختلف ایجاد کنید. مته های پله ای به مته های همه کاره نیز معروف هستند.

8. مته چوب (Auger Bits)

اینگونه مته، هنگام حفاری در چوب های ضخیم و خشک مورد استفاده قرار می گیرند. به دلیل طراحی نوآورانه آنها، مجبور نیستید هنگام حفاری روی چوب های سخت فشار زیادی وارد کنید. مته های چوب دارای یک نوک رزوه دار هستند، که سوراخ اولیه را برای ادامه سوراخکاری بقیه مته ایجاد می کند. در نتیجه، سوراخ های حاصل از مته چوب فوق العاده تمیز و دقیق هستند.

9. مته خودکار (Self-Feed Bits)

مانند مته  چوب، مته های خودکار نیز دارای نوک رزوه دار برای قرار گیری دقیق نوک مته هستند. آنها همچنین سوراخ های تر و تمیز و دقیق ایجاد می کنند. با این حال، از آنجا که هنگام کار نمی توانند گرد و غبار و اضافات را از سوراخ خارج کنند، مته را باید در فواصل زمانی مشخص بیرون بکشید.

10. مته گازور (Forstner Bits)

این نوع مته را برای ایجاد سوراخ های صاف و تمیز در چوب استفاده می کنید. نوک تیز این مته به شما کمک می‌کند که مته دقیق روی قطعه کار قرار بگیرد. ممکن است استفاده از این مته در دریل برقی کنترل لازم را به شما ندهد. به همین دلیل استفاده از دریل ستونی برای استفاده از این مته مناسب‌تر است.

11. مته ‌گرد بر (hole saw)

می توان از مته های گردبر برای ایجاد سوراخ‌های بزرگ برای نصب درب یا دریچه‌هایی برای عبور سیم استفاده کرد. مته گرد بر فلزی می‌تواند روی فلز و چوب سوراخ ایجاد کند. این نوع مته اگر با لبه‌ی از جنس کارباید باشد، برای مواد سخت تر استفاده می‌شود مانند سرامیک و مصالح ساختمانی. مته گردبر با لبه‌ی الماسه با سرعت بالاتری از نوع کارباید، مواد سختی مانند مصالح ساختمانی را برش می‌دهد.

12. مته خزینه (countersink drill bit)

این مته های چند منظوره به شما این امکان را می دهند که سوراخ هایی مانند counterbore (سوراخ خزینه ای با سر استوانه)، countersink (سوراخ خزینه ای با سر مخروطی) و سوراخ های پیلوت را در چوب ایجاد کنید.

13. مته‌ برش ابزار (plug cutter)

مته برش ابزار یا گرد بر در پروژه های حرفه ای مفید هستند. زیرا در حین برش پلاگ های چوبی که برای پنهان کردن بستهای چاک دار نیاز دارید، چوب را سوراخ می کنند. برای ایجاد سوراخ و دکمه‌ های چوبی برای اتصالات پنهان در چوب مورد استفاده قرار می گیرد.

14. مته کاشی (Tile Bits)

این مته ها دارای نوک کاربید هستند، که به شما این امکان را می دهد بدون ایجاد شکست یا ترک در کاشی، حفره هایی را ایجاد کنید. مته کاشی های مختلف برای انواع مختلفی از کاشی طراحی شده است. بنابراین، حتما بسته بندی آن را بررسی کنید و مطمئن شوید که می تواند کاشی های مورد نظر شما را سوراخکاری کند.

15. مته چوب قابل تنظیم (Adjustable Wood Bit)

همانطور که از نامش مشخص است، این مته ها را می توان برای ایجاد سوراخ هایی با اندازه های مختلف تنظیم کرد. بنابراین نیازی به خرید مته هایی با اندازه های مختلف نیست.

16. مته گرد بر حلقوی (Annular Cutter)

این مته ها دارای طراحی خاصی هستند که به آنها اجازه می دهد تا به منظور خارج کردن هسته آن، سوراخی را در یک ماده ایجاد کنند. از این گردبر بیشتر برای برش فلزات استفاده می شود.

17. مته فلز (Bits for Metal)

مته های فلز برای کارهای سنگین مانند برش فولاد ساخته شده اند. این مته ها، از گرانترین انواع مته موجود در بازار هستند. در ادامه به انواع مته و کاربرد آنها باز میپردازیم.

18. مته شیشه و کاشی (Glass and Tile Bit)

این مته ها، نوع خاصی از مته هستند که می توانند پلاستیک، کاشی، شیشه، سنگ مرمر و آجر را سوراخ کنند. همچنین می توانند دمای بالا را نیز تحمل کنند.

19. مته چکشی (Hammer Bit)

هنگامی که می خواهید میزان رطوبت در یک تخته بتنی را تعیین کنید، باید از یک مته چکشی برای ایجاد سوراخهای دقیق روی اسلب بتنی استفاده کنید.

20. مته الماسه

جهت سوراخ کاری سنگ، بتن، کاشی و سرامیک کاربرد فراوانی دارد. حتما باید در هنگام استفاده، از دریل های چکشی استفاده شود.

با تشکر از وقتی که برای خواندن این مقاله گذاشتید. امیدواریم در شناخت بهتر انواع مته و کاربرد آنها شما را به خوبی راهنمایی کرده باشیم. خوشحال می شویم، نظرات و پرسش های خود را در این رابطه از طریق بخش نظرات در پایین همین صفحه با ما در میان بگذارید.